Lider kelimesi, “yön göstermek, yol göstermek, kılavuzluk etmek, öncülük etmek, rehberlik yapmak anlamına gelmektedir. Liderlik kavramı incelendiğinde, birbirinden farklı görüşlerin ortaya konulmuş olduğu görülmektedir. Bunlardan bazıları liderliğin doğuştan gelen bir yetenekler bileşimi olduğunu, bazıları ise lider özelliklerinin sonradan da kazanılabileceğini öne süren çalışmalardır.
Ayrıca geliştirilen kuramların bir kısmı liderin kişisel özellikleri üzerinde dururken bir kısmı liderin davranışına, dolayısıyla üyeleri etkileme derecesine ağırlık vermiştir.
Şüphesiz liderlerde belirli amaç ve hedeflere yönelmiş insan gruplarının oluşturulması ve harekete geçirilmesi her insanda bulunmayan ayrı bir beceri ve ikna etme yeteneğini gerektirmektedir.
Etkili liderlerde pek çok özellik aranır. Empatik olması duygusal zekasının güçlü olması vizyona sahip olması gelişim odaklı olmasıiletişiminin ve hitabet yeteneğinin güçlü olması yaratıcı ve çözümcül olması farklı bakış açılarına sahip olması ilk akla gelenlerdir.
Liderlik yaşam ve kurum koşullarına göre evrilmektedir. Geçmişte bir liderden beklenen özellikler ile günümüzde beklenen ve ihtiyaç duyulan istekler aynı değildir. Kendi içsel iletişim ve psikolojik durumunu geliştirmelidir. Z kuşağının iş dünyasına atıldığını düşündüğümüzde bu durum daha da önem kazanmaktadır. Tatmin edilesi cevapların beklendiği bir kitle, liderleri beklemektedir.
Kurum yapılanmalarının sürekli farklılaştığı günümüzde liderin öncelikle kendi kişilik tasarımını gözden geçirmesi gerekmektedir. Liderin kendilik tasarımında çalışıp geliştireceği pek çok kavram yer alır. Bu kavramlar arasında en değerli olanlardan biri öz değerdir.
Etkin bir liderin öz değeri, ekibindeki başarısının ilk anahtarıdır. Çünkü öz değeri kazanmış olan bir bireyin sonrasında öz güveni oluşur. Öz güveni olan bir liderde ekibine yönderlik edecektir.
Öz değeri geliştirmek mümkündür. Belirleyici olan bazı özellikler şunlardır :
- Yalnız başına bir şeyler yapabilmek
- Yardım isteyebilmek
- Umudu düşünmek
- Yapmadıklarımızı değil yaptıklarımızı görebilmek
- Sosyal medyayı kullanım düzeyi
Bu maaddeler özgüvenimizi kontrol etmek için de değerlidir. Hangileri eksiktir, hangileri vardır ya da hangileri kazanılmalıdır? Bu; bir yol haritası belirlemeye destek olur.
Etkili bir lider olabilmek; söz ettiğimiz gibi pek çok özellikten geçer. Liderler için özdeğer geliştirmek; yönetim, organizasyon ve mentörlük dünyalarında çok değerli bir enstrümandır.